Fotowoltaika na gruncie
czy dachu: Gdzie najlepiej zamontować?

W praktyce fotowoltaika najczęściej montowana jest na dachu. Nie zawsze jednak jest to możliwe i czasami panele fotowoltaiczne instalowane są na gruncie. Od czego zależy wybór konkretnego rozwiązania? Odpowiedź znajdziesz w dalszej części artykułu.

Fotowoltaika na dachu
Dach dla montażu instalacji fotowoltaicznej to naturalny wybór w przypadku większości gospodarstw domowych. Do zamontowania paneli fotowoltaicznych nadaje się zarówno dach płaski, jak i skośny, najlepiej skierowany w kierunku południowym. Natomiast pewne ograniczenia występują w zależności od rodzaju pokrycia dachowego. Moduły można przymocować do dachu wykonanego z blachodachówki,  blachy trapezowej czy dachówki ceramicznej (bez ingerencji w materiał ceramiczny). Z kolei nie wolno ich montować na eternicie oraz pokryciach łatwopalnych takich jak drewniany gont lub strzecha.

Dach musi być stabilny. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do stanu dachu, należy go dokładnie sprawdzić i w razie konieczności wyremontować. Ważna jest również jego powierzchnia oraz kąt nachylenia. Przyjmuje się, że każdy kilowat mocy instalacji fotowoltaicznej zajmuje powierzchnię około 6,5 m2 dachu. Z kolei optymalny kąt nachylenia wynosi 30-35 stopni.

Zalety i wady fotowoltaiki na dachu
Panele fotowoltaiczne na dachu to przede wszystkim oszczędność terenu, który można przeznaczyć na inne cele. To również mniejsze ryzyko ich uszkodzenia oraz kradzieży. Względy estetyczne są sprawą indywidualną, ale instalacja umieszczona na dachu przeważnie lepiej się komponuje z bryłą budynku i otoczeniem niż konstrukcja naziemna. Dodatkowo, jeśli dach jest wykonany z ciemnej blachy, moduły są prawie niewidoczne.

Wadą tego rozwiązania jest ograniczona powierzchnia dachu, co może stanowić pewien problem przy potencjalnej rozbudowie instalacji fotowoltaicznej. Od jego kształtu, kąta nachylenia zależy też dobór modułów fotowoltaicznych oraz pozostałych komponentów. Ponadto dodatkowe utrudnienia mogą się pojawić w przyszłości podczas remontu dachu i związanej z tym ewentualnej konieczności zdemontowania i ponownego zamontowania instalacji fotowoltaicznej.

Fotowoltaika na gruncie
Drugim popularnym rozwiązaniem jest montaż paneli na gruncie przy domu. Opcja ta wybierana jest najczęściej wtedy, gdy nie można zainstalować modułów na dachu. Rozwiązanie to wymaga stalowego stelaża, jednak sam montaż nie jest skomplikowany. Dodatkowo bez problemu można ustawić moduły pod optymalnym kątem i skierować je na południe, co nie zawsze jest możliwe na dachu. Dzięki temu panele fotowoltaiczne na gruncie mają większą możliwość pracowania z maksymalną wydajnością.

Kluczową sprawą jest wybór odpowiedniego miejsca, gdzie będzie postawiona konstrukcja z modułami. Należy przy tym pamiętać, że w przypadku, gdy moc instalacji nie przekracza 50 kW, nie jest wymagane pozwolenie na budowę. Ustawodawca nakłada jednak obowiązki z zakresu ochrony przeciwpożarowej, które dotyczą wszystkich typów instalacji fotowoltaicznych. Dlatego panele na gruncie oraz dachu wymagają uzgodnień z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż, gdy moc instalacji jest większa niż 6,5 kWp Dodatkowo należy zgłosić instalację do Państwowej Straży Pożarnej. Jej obowiązkiem jest analiza dokumentacji pod kątem bezpieczeństwa pożarowego i zgromadzenie informacji na temat instalacji PV istotnych pod kątem bezpieczeństwa ekip ratowniczych.

Fotowoltaika na gruncie wady i zalety
Do głównych zalet fotowoltaiki na gruncie zalicza się skalowalność instalacji. Dlatego planując inwestycję, warto zarezerwować teren pod ewentualną jej rozbudowę. Dotyczy to w szczególności przedsiębiorstw oraz gospodarstw rolnych, które w przyszłości mogą mieć większe zapotrzebowanie na energię elektryczną. Ponadto panele fotowoltaiczne na gruncie to:

• większa swoboda w odpowiednim ustawieniu modułów,
• brak ingerencji w konstrukcję dachu.
• łatwiejsze odśnieżanie paneli,
• lepsze chłodzenie modułów.

Wadą tego rozwiązania jest wyższy koszt montażu niż w przypadku instalacji dachowej. Związane jest to głównie z koniecznością wykonania konstrukcji do przymocowania paneli oraz pracami ziemnymi. Fotowoltaika na gruncie zajmuje też miejsce, które mogłoby być wykorzystane w innym celu. Istnieje także większe ryzyko kradzieży lub uszkodzenia poszczególnych modułów.

Panele na dachu czy na gruncie
Przed podjęciem decyzji należy przeprowadzić analizę w terenie, a następnie wykonać kalkulację. Czasami wybór może być oczywisty, na przykład z powodu dachu zorientowanego w złym kierunku lub braku odpowiedniego terenu. Najczęstszym wyborem w przypadku gospodarstw domowych jest instalacja na dachu. Dla przedsiębiorców oraz rolników sprawa jest mniej oczywista. Dla tej grupy prosumentów lepszym rozwiązaniem ze względu na skalowalność może się okazać fotowoltaika na gruncie.